DELTALAR VE KIYI KUMULLARI

http://www.haberanaliz.net/article_detail.php?article_id=3133

Kıyı kumulları akarsuların denize taşıdığı toprak malzeme ile oluşmakta. Deltalar da akarsuların denize ulaştıkları yerlerde taşıdıkları toprak malzemesiyle oluşan üçgen biçimli alüvyal ovalardır. Türkiye’deki kıyı kumullarının birçoğu deltalarda veya delta yakınlarında oluşmuşlardır. Suriye sınırından Gürcistan sınırına kadar kıyı kumulları ile bulundukları deltaları sırasıyla illere göre vermek istiyoruz. 1970-1975 yılları arasında yayınlanan İl Toprak Kaynağı Envanter Rapor ve Haritalarında gösterilen kumullara aşağıdaki yayınımızda verdiğimiz numaraları da burada vermek istiyoruz.

USLU, T. - 1989 - Geographical informations on Turkish coastal dunes - European Union for Dune conservation and Coastal management publ. : 60 pp. Leiden.

HATAY
Asi deltası: Samandağ kıyı kumulu bulunmakta (1 nolu kumul)

ADANA
Ceyhan deltası: Ceyhan deltası kıyı kumulları bulunmakta (5, 6 ve 7 nolu kumullar)
Seyhan deltası: Seyhan deltası kıyı kumulları bulunmakta (8 ve 9 nolu kumullar)

MERSİN
Tarsus: Tarsus kumulu bulunmakta (10 nolu kumul)
Göksu: Göksu deltası kumulları bulunmakta (12 ve 13 nolu kumullar)

ANTALYA
Karpuz çayı: Kızılot kumulu bulunmakta (22 nolu kumul)

MUĞLA
Eşen çayı: Patara kumulu bulunmakta (33 nolu kumul)

İZMİR
K. Menderes: K. Menderes deltası kumulları bulunmakta (40 nolu kumul)

ÇANAKKALE
Kavak: Kavak kumulu bulunmakta (47 nolu kumul)
Tuzla: Tuzla kumulu bulunmakta (48 nolu kumul)
Kumkale:Kumkale kumulu bulunmakta (52 nolu kumul)

EDİRNE
Meriç: Meriç deltası kumulubulunmakta (65 nolu kumul)

BURSA
Kocaçay: Kocaçay deltası kumulu bulunmakta (68 nolu kumul)

YALOVA
Hersek: Hersek deltası kumulu bulunmakta (85 nolu kumul)

KOCAELİ
Kumla dere: Kumla dere kumulu bulunmakta (89 nolu kumul)

SAKARYA
Sakarya: Sakarya deltası kumulları bulunmakta (90 nolu kumul)

ZONGULDAK
Filyos: Filyos deltası kumulu bulunmakta (94 nolu kumul)

SAMSUN
Kızılırmak: Kızılırmak deltası kumulları bulunmakta (97, 98, 99 ve 100 nolu kumullar)
Yeşilırmak: Yeşilırmak deltası kumulları bulunmakta (103 ve 104 nolu kumullar)

RİZE
Fırtına deresi: Fırtına deresi deltası kumulu bulunmakta (110 nolu kumul)

Türkiye’de delta yaşam ortamları korunabilseydi, yazılan 28 önemli kumulda korunmuş olacaktı. Bu kumullardan bazılarının şimdi çok küçük parça halinde izleri kalmış durumda. Doğal değerlerin korunmasından sorumlu 3 bakanlığın binlerce çalışanı olmasına rağmen her geçen gün bu değerlerimiz yok oluşa gitmekte.

Prof. Dr. Turhan USLU
www.turhanuslu.net