ERDEMLİ KIYI KUMULU
http://www.haberanaliz.net/detay.asp?hid=68446
Erdemli kıyı kumulu, Mersin ili, Erdemli ilçesi, Merkez bucağı sınırları içinde yer alır. Kumul Erdemli Belediye sınırları içinde olup Erdemli ile Kocahasanlı arasındadır.
Kıyı kumulu Sorgun Çayının asırlar boyunca getirdiği toprak materyali içindeki kumların kıyıya dalgalarla atılması ve bu kumların rüzgârlarla içeri taşınması sonucu oluşmuştur. Kıyı kumulu Sorgun Çayının kıyıda oluşturduğu kıyı ovasında yer alır ve Sorgun çayının güney batısındadır. Erdemli kıyı kumulu olarak bilgi vereceğimiz bu yer Talat Göktepe Çamlığı kıyısındaki kumuldur. Kumulun güney batısında Akkale ve kuzey doğusunda Güzeldağ sitesi yer alır.
Erdemli kıyı kumulunun boyu 2 150 m dir. Kumulun genişliği en fazla orta kısımlar olup 222 m.ye kadar çıkar. Kumul kuzeyde 207 m ve güneyde 165 m genişliğe kadar azalır. Dr. Yılmaz Bal ile yaptığımız araştırmada 1951 ve 1992 yıllarına ait Limonlu ve Erdemli kumulları birlikte bilgisayar ortamında karşılaştırıldı. Kumul alanının 10,3 ha.dan 9, 2 ha.a gerilediği, kumul uzunluğunun 1 732 m. den 1 679 m.ye gerilediği ve kumul genişliğinin 320 m.den 290 m. ye gerilediği tespit edildi. Kumul, Mersin ile Silifke arasındaki yol olan Alparslan Türkeş Bulvarı ile son bulur. Kumul, büyük olasılıkla bu yoldan önce kara içlerine daha fazla gidiyordu ve bu yol yapıldığı yıldan itibaren bu kumulu sınırladı. Yolun kuzeyinde batıda Yarenler ve doğuda Akdeniz Mahallesi yer almakta olup yolun kuzeyinde bugün hala tarım arazileri ve seralar geniş yer kaplamaktadır.
1969-1974 yılları arasında “Mersin ile Silifke arası kumul ve maki bitki örtüsünün araştırılması” konusunda doktora tezimizi yaparken bu kumula defalarca gittik. Daha sonra Fransız Profesör Jean-Marie Géhu ve İspanyol Profesör Manuel Costa ile 27 Haziran 1988’de kısa bir araştırmamız oldu. Bu araştırmamızda kıyı kumulunda 5 bitki topluluğu tespit ettik. Bunlar;
Kıyı kumullarında;
- Cyperus capitatus bitki grubu
- Cepero capitati – Helianthemetum stipulati bitki birliği
- Pseudorlaya pumilae – Silenetum kotschyi bitki birliği
Acı su ortamlarında;
- Aeluropetum littoralis bitki birliği
Kıyı makisinde;
- Rubio tenuifoliae – Pistacietum lentisci bitki birliği
Bu bitki topluluklarından 2, 3 ve 5 nolu bitki toplulukları dünyada ilk kez Türkiye’de tespit edilmiş ve Türkiye’ye özgü bitki topluluklarıdır. Bu 3 bitki topluluğu korunması gereken biyolojik zenginliklerimizdendir.
Erdemli kıyı kumullarında yaptığımız araştırmalar esnasında 50 bitki türü tespit ettik. Bu bitki türlerinden Atractylis carduus Türkiye’de sadece Erdemli kıyı kumulunda bulunmaktadır ve bu bitki ilk kez tarafımızdan tespit edilmiştir. Bu bitki kumul bitkisi olmasına rağmen azot seven bir bitkidir. Bu bitki türü de korunması gereken biyolojik zenginliklerimizdendir.
Erdemli kumulu kıyı kumul, acı su, maki ve Akdeniz orman gibi 4 farklı yaşam ortamını birlikte barındırması nedeniyle de değerli bir kıyı kumulumuzdur.
Erdemli kumulu, Erdemli ilçesine yakınlığı nedeniyle 1970’li yıllardan beri plaj olarak kullanılmaktadır. Ayrıca kumul arkasındaki kızılçam ormanı nedeniyle yine uzun bir zamandır piknik alanı olarak kullanılmaktadır. “Erdemli Sahil Çamlığı Orman İçi Dinlenme Yeri” statüsüne göre de burada tesisler yapılmıştır. Ayrıca bu kumulda küçük çapta kumul ağaçlandırmaları da yapılmıştır.
Erdemli kıyı kumulunun biyolojik zenginliklerinin yok olmaması için 2 150 uzunluğundaki bu kumulun bir bölümünün koruma altına alınması gerekir. Bu koruma aynı zamanda yerli ve yabancı turistlere ülkemizin modernliğinin de bir göstergesi olacaktır. Unutulmamalıdır ki kıyı kumullarımızda koruma tedbirlerinin alınmaması modernlikten ne kadar uzak olduğumuzun bir göstergesidir.
PROF. DR. TURHAN USLU |